Nike Pro Hijab, 2017. Copyrights: Nike
Moslimvrouwen: de golf van de toekomst.
Moslimvrouwen zijn de nieuwe culturele wereldleiders dmv soft power, via mode, popcultuur en kunst.
De moslimwereld lijdt aan aanzienlijke tekortkomingen, zoals inefficiënte communicatie tussen burgers en hun leiders. Beperkte vrijheid van meningsuiting en een regressieve benadering van het bestrijden van extremisme en gender-ongelijkheid zijn vaker de norm dan de uitzondering. Dat moet veranderen. Leiderschap moet evolueren om vertrouwen op te bouwen en zelfkritisch zijn om mensenrechten te bevorderen, maar ook om de wereld te laten zien dat de islam staat voor vrede en spirituele groei, niet voor tirannie. Maar waarom zouden leiders hiernaar luisteren als dat betekent dat ze macht moeten opgeven?
Het ego wordt niet vaak besproken wanneer we spreken over wereldvrede, maar veel van de wereldproblematiek vloeit voort uit egoïsme en onvermogen om ons op een empathische manier tot een ander te kunnen verhouden. Daarom verlaten sommige moslimjongeren hun families en landen. Ze lijken geen gevoel van identiteit te hebben noch een stevige geestelijke basis om zich te wortelen en te behoeden voor deelname aan doodsculten. Ze kapen de islam uit een gevoel van misplaatste rechtvaardiging, omdat hun identiteit in limbo is. Degenen die hun machtsposities misbruiken lokken deze jongeren naar zich toe met slimme marketingtools waarmee propaganda en bloeddorstige fantasieën worden verspreid. Jongeren worden gelokt naar plekken ver weg van huis, een goede toekomst en de kernwaarden van hun geloof.
In een geglobaliseerde wereld waar identiteitskwesties complex zijn, zouden moslimleiders hun collectieve kracht moeten aanwenden om op effectieve wijzen de verbinding te leggen met jongeren. Vanwege de ineffectieve communicatie van moslimleiders wordt de verantwoordelijkheid om dit fenomeen aan te pakken geëxporteerd naar samenlevingen waar problemen met identiteit, religieuze interpretatie en extremisme meer ruimte hebben om te groeien en door te etteren.
Door de opkomst van een nieuwe golf van nationalisme, extremisme en terrorisme lijden minderheidsgroepen en vrouwen het meest. In Amerika bestaat de Black Lives Matter-beweging, omdat de levens van Afro-Amerikaanse burgers nog steeds in gevaar zijn. Vrijheid van meningsuiting, klimaatuitdagingen, mensenrechten en vrouwenrechten worden bedreigd door het militair-industrieel denken dat profiteert van het sturen van jonge mannen en vrouwen naar oorlogsgebieden.
Post 9/11 Generatie
Zestien jaar na de terroristische aanslagen van 11 september 2001 worden moslimjongeren gevormd door de omstandigheden die hen hebben gevoed. Zij het in overwegend islamitische landen of als de kinderen van migranten of vluchtelingen in de rest van de wereld. Deze generatie, die de Amerikaanse journalist Rachel Aspden ‘generatie revolutie’ noemt, beweegt tussen traditie, spiritualiteit en globale veranderingen.
Moslimjongeren zijn op zoek naar een moreel kompas en intellectuele, spirituele sturing. Ze vormen een generatie die grootgebracht is door Hollywood, Netflix, YouTube en ze zijn voortdurend in dialoog met hun online tribes via social media. Ze baseren hun identiteit op mode, make-up en telefoonmerken. Ze worden gedwongen keuzes te maken gebaseerd op hun geslacht, traditionele rol thuis, moderne leven buiten, consumptie en religie ergens achterin hun gedachtestroom.
Moslimjongeren hebben richting en klankborden nodig. Ze hebben verhalen nodig waar zij zich toe kunnen verhouden. Ze hebben platforms, open ruimtes en kunst nodig om te kunnen reflecteren, om kritiek te kunnen uiten en intellectueel, emotioneel en artistiek te groeien. Popcultuur heeft altijd voor een jongere generatie gewerkt die vooruit probeert te komen en die ondertussen vragen stelt en de traditionele autoriteit terugfluit en ontgroeit. Eén van de belangrijkste overwinnaars van het post-9/11-tijdperk zijn moslimvrouwen. We zijn getuige van grote sprongen in hun vertegenwoordiging in massamedia en deze positieve trend moet worden onderstreept.
De “Hollywood Moslim”
Terwijl Hollywood nog steeds hecht aan negatieve stereotyperingen zoals de ‘moslimschurk’, ‘moslimcomedian’ of de ‘onderdrukte-exotische-stiekem-erotische-moslima’, komen steeds meer positieve representaties naar voren via social media. Platenlabels, mainstream entertainmentbedrijven en kunstscènes lijken nog steeds moeite te hebben om ‘openlijk’ moslimartiesten te promoten, alhoewel de acceptatie van popster Zayn Malik in de mainstream popscène dat lijkt te veranderen. Terwijl Malik geaccepteerd wordt zijn plantenlabels (van moslims) nog steeds heel voorzichtig met het openlijk steunen van vrouwelijke artiesten met een moslimachtergrond, vanwege misogynie en de voortdurende religieuze discussie over de vraag of het toegestaan is dat een moslimvrouw mag zingen of muziek mag maken en performen. Dat betekent echter niet dat er geen moslima’s zijn die podiumkunstenaars zijn. In de wereldmuziekscène, internationale filmindustrie en overwegend islamitische landen zijn veel vrouwen actief, maar op een wereldwijde schaal en vooral in het Westen is hun vertegenwoordiging minimaal.
Het Glazen Plafond Doorbreken
De veiligste en meest vrije creatieve ruimte voor moslimvrouwen blijkt social media te zijn. De behendigheid van moslimvrouwen in het combineren van hun online aanwezigheid met ondernemerschap in de mode- en beautymarkt, is een katalysator voor positieve vertegenwoordiging. Grote merken en marketingbureaus hebben een manier gevonden om jonge moslimconsumenten te bereiken via online influencers en de modest fashion-industrie (lichaamsbedekkende mode) die ontwikkeld is en aangedreven wordt door moslimvrouwen.
Door: Rajae El Mouhandiz, 30 September, 2017,
Een essay voor The Muslim 500,
The Royal Islamic Strategic Studies Center,
Prince Al-Waleed Bin Talal Center.
